"Τη φόρμα θα σου τη δώσουν όταν γίνεις καλός."

Ήταν κάπου στο 1992, είχα ήδη να ξεκινήσει να ασχολούμαι με τη πυγμαχία, ένα άθλημα που ξεκίνησα δειλά-δειλά και που το συνέχισα τελικά σε επίπεδο πρωταθλητισμού για πολλά χρόνια αργότερα. Εκείνη την εποχή ο σύλλογος μου είχε πολλά δυνατά παιδιά αξιόλογους αθλητές σχεδόν σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες και τις κατηγορίες βάρους.

Αθλητές που διακρίνονταν, που θαύμαζα και που είχα πρότυπα, όμως με διαφορετικά κριτήρια τότε από σήμερα ως προς το πώς κάποιος γίνεται αθλητικό μου πρότυπο. Ανάμεσα τους ήταν και ένα παιδί με διακρίσεις, που ερχόταν συνέχεια με μια (φόρμα) εμφάνιση με τα χρώματα του συλλόγου ενώ οι υπόλοιποι ήμασταν καθένας με ότι φόρμα είχαμε.. Μία μέρα και χωρίς να έχουμε πολλά πολλά μεταξύ μας μου΄ρθε να τον ρωτήσω: "Φίλε πολύ ωραία η φόρμα του συλλόγου, πόσο την αγόρασες;  Θέλω να την πάρω και εγώ."

"Αυτήν δεν την αγοράζεις. Θα σου την δώσουν μόνοι τους όταν γίνεις καλός" ήταν η απάντηση του. Έτσι είχα συνδυάσει την φόρμα του Πανελληνίου (του συλλόγου μου) με τους καλούς αθλητές που θαύμαζα τότε. Άρχισα να κάνω αγώνες, άλλους να χάνω άλλους να κερδίζω, μια πορεία κάπου προς τα πάνω, κάπου στάσιμη, κάπου με σκαμπανεβάσματα άρχισα να διακρίνομαι..σε διασυλλογικούς αγώνες και πιο μετά σε πρωταθλήματα

Το 1994, ήταν πρώτη μου συμμετοχή σε πανελλήνιο πρωτάθλημα πυγμαχίας, με πρώτη μου διάκριση την τρίτη θέση των εφήβων τότε, στην Ελλάδα. Λίγες μέρες πριν από εκείνο το πρωτάθλημα, ο σύλλογος μου μοίρασε στους αθλητές του από μια εμφάνιση, δηλαδή μια φόρμα με τα χρώματα και τα διακριτικά του για να τη φορέσουμε στους αγώνες. Ούτε κάτι ιδιαίτερο ήταν ούτε κάποια από τις γνωστές μάρκες για να εντυπωσιαστούμε. Για μένα όμως ήταν κάτι συμβολικό και πολύ σπουδαίο ταυτόχρονα, γιατί στο δικό μου το μυαλό είχε έρθει εκείνη η στιγμή, που"θα μου την έδιναν από μόνοι τους."Αυτό που μου 'χε πει  το άλλο παιδί. Ακολούθησαν και άλλοι αγώνες και άλλα πρωταθλήματα. Διακρίσεις στη Β' κατηγορία αντρών, στην Α΄κατηγορία, στο στρατιωτικό πρωτάθλημα, κάθε χρόνο φόρμες, εξοπλισμός, από κάποια στιγμή και μετά ήμουν στους αθλητές που έπαιρναν και λίγα χρήματα κάθε μήνα από τον Πανελλήνιο τα "οδοιπορικά" όπως λέγαμε.

Για κάποιους τότε ήμουν ένας από τους καλούς αθλητές ενώ υπήρχαν αρκετοί καλύτεροι μου, ενώ σήμερα εγώ λέω πως ήμουν ένα παιδί που προσπαθούσε να γίνει καλός..

Είκοσι χρόνια αργότερα και  αναπολώ συχνά εκείνες τις εποχές του μποξ. Μέσα σε αυτά τα είκοσι χρόνια έχω κάνει τόσα άλλα πράγματα, έχω αλλάξει άλλες τόσες παραστάσεις, που σήμερα  ενώ άλλες φορές μου λείπει και νοσταλγώ την εποχή της πυγμαχίας, άλλες φορές περνάνε από το μυαλό μου εικόνες σαν να πρόκειται για έναν άλλο αθλητή, σαν να μην ήμουν εγώ εκείνος για τον οποίο γράφω. Από εκείνη την εποχή έχω κρατήσει αναμνηστικά τα πυγμαχικά παπούτσια των αγώνων μου, ένα σορτσάκι, μια φανέλα, τη προστατευτική μασέλα και εκείνη τη πρώτη φόρμα που η κατάσταση της  είναι σαν να μου τη έδωσαν χθες.

Τώρα πως προέκυψε αυτή η ανάρτηση;
Κυρίως γιατί πρόσφατα έλεγα την ιστορία εκείνης της φόρμας και την ατάκα που μου έμεινε, ενώ παράλληλα σκέφτηκα για άλλη μια φορά  διάφορα ως προς το ποιον και γιατί λέμε κάποιον, "καλό"αθλητή.

Ειδικά τώρα που για μένα καλός αθλητής ή αθλούμενος δεν είναι απαραίτητα αυτός που βγαίνει πρώτος. Πολλές φορές σε κάποιον αγώνα δρόμου ενώ έχω τερματίσει, κάθομαι και περιμένω τους "πολύ καλύτερους" από μένα δρομείς. Αυτούς που έρχονται αρκετά πιο πίσω στη γενική κατάταξη, που ποτέ δεν θα κερδίσουν έναν αγώνα που όμως πολλές φορές αξίζουν μεγαλύτερο χειροκρότημα από αυτούς που βγαίνουν στις πρώτες θέσεις.

Βέβαια υπάρχουν και αυτοί οι  δρομείς που γνωριζόμαστε μεταξύ μας που έχουν μέτριες και κάτω επιδόσεις, αγώνες, χρόνους και που συμπεριφέρονται με ύφος μέσα στο σύνολο σαν να είναι πρωταθλητές.

Συμβαίνουν όμως παντού αυτά, ζώντας καθένας μας .....το δικό του παραμύθι. "Κάλοι αθλητές" θα λένε για τον εαυτό τους και αυτοί..

Σπάρταθλον 2014 " Οι Σειρήνες και οι σύντροφοι του Οδυσσέα"

Πέρσι το καλοκαίρι η τάξη της κόρης μου  (νήπια - προνήπια) έκλεισε τη σχολική χρονιά με μια σύνθετη θεατρική παράσταση που το θέμα της ήταν η "Οδύσσεια". Η Οδύσσεια εκτός από διδακτικό έπος, τυχαίνει να είναι από τα αγαπημένα μου έργα. Με αφορμή τη περσινή παράσταση, χρησιμοποίησα κάτι από αυτή για να εξηγήσω στη κόρη μου τη σημασία της βοήθειας της στο φετινό μου Σπάρταθλο. Έτσι και αλλιώς τον αγώνα τον γνωρίζει αρκετά καλά

Συζητήσαμε πολύ για το ταξίδι του Οδυσσέα, διδάγματα από τις περιπέτειες του, με ποιο τρόπο ο πολυμήχανος βασιλιάς της Ιθάκης αντιμετώπισε κάθε φορά τις δυσκολίες που συνάντησε, τις περιπέτειες του, τη προσμονή της γυναίκας του και άλλα.  Είναι απίστευτο πόσα πολλά πράγματα μπορείς να συζητήσεις με ένα παιδί, με αφορμή την Οδύσσεια.

Σταθήκαμε πολύ και στους συντρόφους του Οδυσσέα. Στους άντρες που ήταν μαζί στο καράβι του για το ταξίδι προς την Ιθάκη. Για να είναι σύντροφοί του σήμαινε πως ο Οδυσσέας τους εμπιστευόταν πολύ. Στηριζόταν επάνω τους και δεν είχε καμία αμφιβολία για  αυτούς στο μεγάλο ταξίδι της επιστροφής. Και αυτοί όμως ήταν σίγουροι για τις αποφάσεις του βασιλιά τους, αλλιώς δεν θα τον υπάκουγαν και το ταξίδι τους  δεν θα είχε αίσιο τέλος. Δεν έλειψαν βέβαια και οι φορές που οι ίδιοι έδρασαν απερίσκεπτα όπως όταν άνοιξαν τον ασκο του Αιόλου και μπήκαν όλοι μαζί σε άλλη μια περιπέτεια. Ασχοληθήκαμε με αυτό αρκετές μέρες, τόσο που η κόρη μου ανυπομονούσε σχεδόν όσο εγώ να έρθει η μέρα του αγώνα. Από όλο το ταξίδι του Οδυσσέα και για το ρόλο της κόρης μου στο Σπάρταθλο επέλεξα να κρατήσω για εκείνη, το κομμάτι που είχε να κάνει με τις Σειρήνες.

 Ήδη ένας φίλος μου , είχε ξεκλειδώσει το μυαλό μου με μια του φράση. Τα "παιχνίδια φυγής",  έγραψε κάπου ο ίδιος. "Παιχνίδια" που παίζει το μυαλό μέσα στον αγώνα που σε οδηγούν στην παραίτηση από τη προσπάθεια. Μια άμυνα και αντίσταση του νου στη μεγάλη σωματική καταπόνηση προκειμένου να σε προστατέψει, στην υπέρβαση που μετατρέπεται ο αγώνας σε ...άθλο. Τα γνωρίζω πια πολύ καλά αυτά, τα έχω ζήσει, μου έλειπε η σαφής περιγραφή τους που ο φίλος μου ο Περικλής την έδωσε σε δυο λέξεις. Παιχνίδια φυγής μου είπε αυτός, "Σειρήνες" είπα εγώ στη κόρη μου, που θα προσπαθούσαν να με ξεγελάσουν να διακόψουν το "ταξίδι" για τον προορισμό μου  ώστε να με τραβήξουν κοντά τους για να τσακιστώ στα βράχια  και να μη φτάσω ποτέ στη δική μου "Ιθάκη" .

Νομίζω πως στη περιπέτεια με τις "Σειρήνες" δοκιμάστηκε απόλυτα η εμπιστοσύνη του ενός προς τον άλλο. Ο Οδυσσέας περίεργος ήθελε πολύ να ακούσει το φημισμένο τραγούδι τους και με τυφλή εμπιστοσύνη και σιγουριά πως δεν θα τον παρακούσουν, βούλωσε τα αυτιά των συντρόφων του με κερί αφού πρώτα τους ζήτησε να τον δέσουν στο κατάρτι και να συνεχίσουν το ταξίδι χωρίς οι ναύτες να παρεκκλίνουν από τη πορεία τους. Τους είπε πως θα τον δουν (αφού δεν θα μπορούσαν να τον ακούσουν) να χτυπιέται, να φωνάζει, να διατάζει, να παρακαλάει να τον λύσουν, να δίνει οδηγίες να πάνε στο νησί που το τραγούδι θα τον καλούσε. Τους είπε να μην δώσουν σημασία σε ότι και να δουν όπως και αν τον δουν, να μην υποκύψουν, να μη τον λύσουν, να μην βγάλουν το κερί από τα αυτιά τους παρά μόνο όταν θα είχαν απομακρυνθεί αρκετά από εκείνο το νησί. Kαι έτσι έκαναν.

Οι περιπέτειες του Οδυσσέα έχουν ενθουσιάσει πολύ τη κόρη μου και το οτι στο Σπάρταθλο θα ήταν σαν να ήταν ένας από τους συντρόφους του, την είχε εντυπωσιάσει ακόμα πιο πολύ. Οι παραστάσεις της σχετικά με το τρέξιμο είναι πολύ πλούσιες και γνωρίζει πόσο σημαντικό είναι να βοηθάς απ' έξω τον άλλο που τρέχει. Τώρα γνώριζε και πως ακριβώς να βοηθήσει, κάτι που την έκανε να νιώθει πιο υπεύθυνη και πιο μεγάλη.

Για το φετινό Σπάρταθλο είχα προετοιμαστεί καλά ως προς αυτά που θα συναντούσα (κυρίως από τη σχετική εμπειρία μου πάνω σε αυτό) αλλά και επειδή είχα εντοπίσει τις φετινές μου αδυναμίες στο διάστημα της προετοιμασίας μου. Τα είχαμε συζητήσει τόσο με τη Μαρία όσο και με τη μητέρα μου που θα ήταν μαζί μου, τι θα χρειαζόμουν από εκείνες πάνω στον αγώνα. Τα συζήτησα και με τη κόρη μου. Της είπα "θα με δεις μέσα στον αγώνα να πονάω, να νυστάζω, να λέω θέλω να κοιμηθώ, θέλω να φύγω..θα με ακούσεις να λέω πράγματα για να κάτσω να ξεκουραστώ παραπάνω από όσο πρέπει. Εκεί είναι που δεν θα πρέπει να δώσεις σημασία αλλά αντίθετα να μου πεις τρέξε , ο Βασιλιάς σε περιμένει, μη ξεχνιέσαι. Αυτές θα είναι οι Σειρήνες."

Θα ήταν ο πιο πιστός σύντροφος του Οδυσσέα. Αυτός που ο Οδυσσέας εμπιστευόταν απόλυτα. Της άρεσε αυτός ο "ρόλος". Οι "Σειρήνες" θα με καλούσαν κοντά τους αλλά για εκείνη, ο ρόλος που είχε πάρει πολύ σοβαρά  θα ήταν να μην με αφήσει να πλησιάσω το "νησί" τους.

Η αλήθεια είναι πως αυτή τη φορά oι "Σειρήνες" μου ακούστηκαν σαν να βρισκόντουσαν πολύ μακρυά. Δεν κινδύνευα να με μαγέψουν και δεν το ένιωσα αυτό.  Είχα κάνει νομίζω ποιοτικότερη προετοιμασία και για κάποιους φόβους που είχα από πριν για τη φετινή προσπάθεια είχα δουλέψει πολύ στο μυαλό τη κατάσταση που προσδιόρισε ο φίλος μου ο Περικλής σαν "παιχνίδια φυγής". Έχω πλέον προσδιορίσει μέσα μου τι είναι το Σπάρταθλον και αυτός ο εσωτερικός προσδιορισμός δίνει άλλη βαρύτητα στη προσπάθεια μου που οι άνθρωποι μου το γνωρίζουν. Και υπήρξαν και άλλα προβλήματα και περιπέτειες  που είχα να αντιμετωπίσω. Όμως δεν ήμουν μόνος. Η σύντροφος και γυναίκα μου Μαρία, η πεντάχρονη κόρη μου η Βασιλική, η μητέρα μου και η φίλη μου η Αγγελική δεν με άφησαν να παρεκκλίνω από το "ταξίδι" μου. Και αν αξιώθηκα και φέτος να γευτώ από το το νερό που οι λίγοι πίνουν κλαίγοντας μπροστά στον Βασιλιά, αγγίζοντας το πόδι του- έχοντας προηγουμένως ταπεινωθεί αλλά και εξυμνήσει το σώμα τους -μετά από 246 χιλιόμετρα με τα πόδια, το χρωστάω στις δικές μου συντρόφους.

Το κείμενο μου ήθελα να μείνει έξω από το αγωνιστικό κομμάτι του Σπαρτάθλου, νιώθω όμως την ανάγκη να κάνω αναφορά σε κάποια μέσα από τη φετινή μου προσπάθεια, χωρίς να κουράσω με λεπτομέρειες που αφορούν το αθλητικό κομμάτι.

Μέσα στον αγώνα έτρεχα ανάμεσα σε σπουδαίους αθλητές. Όποιον έβλεπα εκείνες τις δυο μέρες να τρέχει δίπλα μου, μπροστά μου ήταν ένας σπουδαίος αθλητής. Σπουδαίοι άνθρωποι και οι συνοδοί και οι εθελοντές. Σε κάποιους που έτρεχαν για πρώτη φορά στο Σπάρταθλον και μοιραστήκαμε χιλιόμετρα είπα "αύριο θα κάνεις κάτι πολύ σπουδαίο, είμαι σίγουρος". Το έλεγα για αυτούς και ανατρίχιαζα ο ίδιος..

Ανάμεσα στους δρομείς ήταν δύο Έλληνες, που με έχουν εμπνεύσει με τη δική τους πολύχρονη παρουσία, ειδικά στο Σπάρταθλο. Ακόμα δυσκολεύομαι να τους κοιτάξω στα ίσα, είναι πολύ "μεγάλοι" στα μάτια μου. Με τον ένα συναντηθήκαμε μόνο μια φορά μέσα στον αγώνα, σταμάτησα λίγο δίπλα του, μια κίνηση σεβασμού από τη μεριά μου και συνέχισα. Ένιωσα στη πλάτη μου την ενέργεια του.
Από τον άλλο, κουβαλούσα στα πράγματα μου κάτι δικό του.. Δικά του λόγια για τον αγώνα, περιγραφή του τι περιμένει ψυχή και σώμα μέσα σε αυτό το Σπουδαίο. Ήθελα να του το πω μετά τον αγώνα οτί τα λόγια του ήταν δύναμη για μένα, όμως η βροχή είχε διαλύσει από νωρίς το χαρτί που τα είχα αντιγράψει και όταν βρεθήκαμε δίπλα δίπλα μετά το αρχικό δέος, του έδειξα οτι είχε απομείνει από αυτές τις σημειώσεις (που έτσι και αλλιώς ήδη τις είχα μάθει απ έξω) του είπα ένα ευχαριστώ που έκαναν τα μάτια μου να βουρκώσουν. Άνοιξε τα χέρια του χώρεσα ολόκληρος σε μια αγκαλιά.. Νομίζω πως με τα λόγια του "σφράγισε" τον τερματισμό μου..

Στην άλλη μεριά, ένας ξένος αθλητής, από τους θρύλους του Σπαρτάθλου, βρεθήκαμε σε έναν κεντρικό σταθμό ενώ είχε ήδη βραδιάσει και είχε αίματα στα πόδια.. Μου είπε οτι έπεσε και τραυματίστηκε και πως δεν μπορούσε να συνεχίσει. Το βλέμμα του μιλούσε μόνο του. Ένιωσα μέσα μου μακάρι να μπορούσα να τον τραβήξω μαζί μου, ακόμα και να τον πάρω στη πλάτη μου  αν γινόταν.. Λυπήθηκα. Το να έχεις το Σπάρταθλο σαν κάτι παραπάνω από αγώνα και να μη τερματίζεις πονάει πολύ...Το έχω νιώσει και ο ίδιος όταν δεν τερμάτισα.. και είναι  και κάποιες φορές που νιώθεις τη χαρά ή τη λύπη του συναθλητή σου,  τόσο έντονα σαν να είσαι εσύ αυτός.

Στα σημαντικά που κράτησα από το φετινό μου Σπάρταθλο βάζω την κουβέντα της Μαρίας όταν πλέον ξεκουραστήκαμε. Μου είπε, "φέτος το πρόσωπο σου ήταν ήρεμο σε όλο τον αγώνα, δεν σε έχω ξαναδεί ποτέ έτσι".  Αυτό εμένα μου είπε πολλά.

Και τέλος ..παρόλο που η μητέρα μου για τέταρτη φορά ήταν άυπνη μιάμιση μέρα στο αυτοκίνητο υποστήριξης και που ήδη είχε ζήσει τους προηγούμενους τερματισμούς μου, άνοιξα τον υπολογιστή στο σπίτι λίγο μετά που επιστρέψαμε και βρήκα αυτό της το μήνυμα:

"Το λεξιλόγιο μου είναι  φτωχό για να  περιγράψω αυτά που έζησα ακολουθόντας  τα κουρασμένα και δυνατά βηματά  Σ Ο Υ  που οδήγησαν στον  ΛΕΩΝΙΔΑ."

Που είναι από τα πιο τιμητικά για μένα πράγματα που έχω ακούσει από εκείνη που έχω νιώσει πως της έχω προσφέρει και που βγήκαν μέσα από τα Ιδανικά του Σπαρτάθλου.

Και κλέβοντας από τα λόγια του Καβάφη από την "Ιθάκη", κλείνω τη φετινή μου ανάρτηση  με τις  δύο ακόλουθες γραμμές.

" Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν..."

Τιμητικές συμμετοχές σε αγώνες δρόμου με προϋποθέσεις και απαιτήσεις.

Διαβάζοντας τη λίστα συμμετοχών για τον Φειδιππίδειο αγώνα δρόμου, προκειμένου να δω ποιοι φίλοι μου θα τρέξουν σε αυτόν, το μάτι μου στάθηκε στην υποσημείωση με κάποια ονόματα δρομέων  (και φίλων μου ανάμεσα τους) που θα τρέξουν στον αγώνα χωρίς να έχουν κατορθώσει ποτέ πρόκριση γι αυτόν με τον χαρακτηρισμό ..τιμής ένεκεν...

Αυτό με προβλημάτισε αρκετά πως μπορεί κάποιος να τρέξει τιμητικά σε έναν αγώνα που θέτει κριτήρια για τη συμμετοχή του, ποια κριτήρια είναι αυτά, πως ερμηνεύεται αυτή η "τιμή" και γιατί πολλοί άλλοι συναθλήτες που δεν έχουν την πρόκριση για έναν μεγάλο αγώνα.. δεν απολαμβάνουν την ίδια τιμή.

Την επεξεργασία του προβληματισμού μου και το να καταλήξω σε ένα συμπέρασμα βοήθησε πριν από λίγο καιρό η τυχαία συνάντηση με έναν φίλο συναθλητή υπεραποστάσεων  που παραθερίζαμε στο ίδιο μέρος και σε ένα πρωινό μας τρέξιμο κάναμε συζήτηση πάνω σε αυτό που με την αντίθετή του γνώμη και από την δική του τη μεριά ,πρόσθεσε δύο τρία πράγματα επιπλέον σε αυτά που είχα στο μυαλό μου.

Πρώτα απ όλα πρέπει να διευκρινηστεί πως ο πρώτος λόγος που μια διοργάνωση θέτει κριτήρια για τη συμμετοχή, είναι  το ύφος του αγώνα και οι υψηλές απαιτήσεις που ξεπερνάνε το επίπεδο των δυνατοτήτων του μέσου αθλούμενου.  Υπάρχουν και άλλοι λόγοι που εξυπηρετούν τους διοργανωτές με πολύ αυστηρά ή πολύ χαλαρά όρια για τον περιορισμό ή μη των συμμετοχών αλλά για τους αθλητές πρέπει ο πρώτος λόγος  ναι είναι οι υψηλές απαιτήσεις του ίδιου του αγώνα.

Αυτό σημαίνει πως αυτός που θέλει να τρέξει σε αυτούς τους αγώνες πρέπει να προσπαθήσει όχι μόνο για τη πρόκριση που θα τον βάλει ανάμεσα σε άλλους σε μια γραμμή εκκίνησης, αλλά να φτιάξει το σώμα του έτοιμο και δυνατό για να επιδιώξει έναν υγιή τερματισμό, που αυτό είναι και το ζητούμενο.

Αυτό με τη σειρά του βάζει πολλούς από εμάς να λείπουμε ώρες από τα σπίτια μας  για προπονήσεις, να είμαστε κουρασμένοι από τις δουλείες μας αλλά να βγαίνουμε για τρέξιμο, να βάζουμε σημαντικά πράγματα σε δεύτερη θέση, να κάνουμε "θυσίες", θέματα γνωστά στους δρομείς τέτοιων αγώνων.. Ένας τραυματισμός θα μας λυγίσει, θα τρέχουμε ακόμα και πονεμένοι πάνω στην υπερβολή μας για να είμαστε έτοιμοι για τον μεγάλο αγώνα.

Όλο αυτό είναι μια τιμή που κάνουμε πρώτοι στον εαυτό μας, μετά από πολύμηνη επίπονη  προετοιμασία το να καταφέρουμε για αρχή πρώτοι, κάτι που κάποιοι άλλοι δεν κατάφεραν το να σταθούμε σε μια αφετηρία.  Το πόσο δύσκολα είναι τα όρια πρόκρισης κάθε φορά δέιχνουν τον χαρακτήρα του αγωνίσματος αλλά και το επίπεδο των δρόμεων στους οποίους απευθύνεται κάθε φορά.

Αυτή η τιμή δεν χαρίζεται και δεν εξαγοράζεται. Πηγάζει από μια δυνατή εσωτερική επιθυμία για το "μεγάλο" και πραγματοποιήται μετά από μια μεγάλη σωματική προσπάθεια που είναι προσωπική και με διαφορετικές δυσκολίες για τον καθένα κάθε φορά. Πιστεύω πως είναι άδικο κάτι που "υπερέβαλες εαυτόν" για να το πετύχεις, στον άλλον να χαρίζεται.  Αυτομάτως μιλάμε για δύο μέτρα και δυο σταθμά.

Εξαιρέσεις όμως υπάρχουν παντού και όπως διάβασα κάπου και μου αρέσει και εμένα να λέω οι εξαιρέσεις δεν επιβεβαιώνουν τον κανόνα αλλά δοκιμάζουν τον κανόνα. Θα μπορούσε λοιπόν και εδώ να γίνει η εξαίρεση. Όμως με κάποιες προυποθέσεις. Θα μπορούσαν οι αθλητές που παίρνουν μέρος κατ' εξαίρεση των προϋποθέσεων ή "τιμητικά" σε αυτούς, να μπαίνουν στον αγώνα  φυσικά με τους ίδιους όρους αλλά συμβολικά χωρίς αριθμό ή με διακριτικά ξεχωριστό αριθμό συμμετοχής και φυσικά να γίνεται και στα αποτελέσματα αναφορά πως η συμμετοχή και η προσπάθεια ήταν συμβολική κυρίως για τον ίδιο των αθλητή πρώτα απ' όλα και μετά να γίνει σε κάποιες εξαιρέσεις έμπνευση ή παράδειγμα ( όπως κάποιος ηλικιωμένος ή δρομέας με αναπηρία) στους υπόλοιπους δρομείς και όχι μόνο, μέσα και έξω από τον αγώνα. Και έτσι νοείται για μένα η τιμητική συμμετοχή. Να το θέλει απλά κάποιος πολύ δεν είναι από μόνο του ο λόγος να του κάνει κάποιος τη τιμή, δεν είναι τιμή καν  και χωρίς να έχει την ευθύνη ο αθλητής, η ίδια η διοργάνωση εκτίθεται δημόσια  δοκιμάζεται από τους κανόνες της και δοκιμάζει τον αγώνα τον ίδιο.

'Οπως γράφω στην αρχή, όλος ο προβληματισμός είναι με αφορμή το δελτίο τύπου με τα ονόματα συμμετοχών, στον Φειδιππίδειο αγώνα δρόμου είναι γενικός και δεν έχει να κάνει ούτε με τους αθλητές ούτε με τον αγώνα συγκεκριμένα που χρησιμοποίησα το όνομα του μόνο για λόγους παραδείγματος. Η θέση μου για τη διένεξη Σπάρταθλον - Φειδιππίδειος είναι γνωστή και άσχετη με το αντικείμενο του προβληματισμού μου και κλείνω ευχόμενος καλή επιτυχία σε κάθε αθλητή χωριστά που θα παλέψει με τον εαυτό του και τα δικά του όρια μέσα στον Φειδιππίδειο και που παλεύει με τα δικά του "όρια'" κάθε φορά.

Ξεπερνώντας τον εαυτό σου.

"γυρος Πάρνηθας 2004"

Πριν από δυόμιση μήνες περίπου, ένας φίλος μου θα έτρεχε για πρώτη του φορά σε αγώνα διάρκειας 24 ωρών αν και ήταν σχετικά πολύ άπειρος για κάτι τέτοιο. Και ακόμα είναι. Προσωπικά δεν υποστηρίζω αποφάσεις για τέτοιες ενέργειες που στηρίζονται μόνο πάνω στον ενθουσιασμό χωρίς προετοιμασία γι αυτές και που κάποιες φορές παρεξηγώ (ευτυχώς όχι εδώ) με τη κακή σημασία τα κίνητρα τους. Στον αγώνα το αποτέλεσμα του σαν επίδοση ήταν πολύ χαμηλό, επάξιο των δυνατοτήτων του βάσει της εμπειρίας αλλά και της θέλησης του για ένα καλό για εκείνον αποτέλεσμα εννοώντας τη προετοιμασία για κάτι τέτοιο, που περιλαμβάνει ενδεχομένως στερήσεις από μικρές απολαύσεις, αφοσίωση, σύστημα, δηλαδή κάποια περισσότερα πράγματα από ένα βασικό τρέξιμο, πράγματα που τουλάχιστον εγώ δεν τα είδα. Όμως ακόμα και έτσι, αυτό το παιδί εκείνη τη μέρα ξεπέρασε εν μέρει τον εαυτό του.

Συζητώντας μαζί του καιρό πριν τον αγώνα του- για τον αγώνα του- του είπα κάτι που έχω βγάλει σαν συμπέρασμα από τα δικά μου βιώματα μέσα στο τρέξιμο για κάποιον που μπαίνει για πρώτη φορά κάπου τόσο βαθιά. Εκεί μέσα θα "τρομάξεις" δυο φορές. Τη πρώτη όταν θα πρέπει να αντιμετωπίσεις το σοκ που θα βρεθεί το σώμα σου σε καταστάσεις που δεν έχει έρθει ξανά σε επαφή στο παρελθόν (ειδικά σε ένα τέτοιο αγώνισμα).Η δεύτερη είναι μετά τον αγώνα...που συνειδητοποιείς τι ήταν αυτό που  έκανες...και καταλαβαίνεις πόσα πράγματα είσαι ικανός να κάνεις. Ακόμα δεν γνωρίζω αν ένιωσε ακριβώς τι εννοούσα επειδή μέσα στον αγώνα δεν "χτύπησε κόκκινα" για να σοκάρει το σώμα του. Από την άλλη άσχετα (και μόνο για εδώ) με την παράμετρο χρόνο, διήνυσε μια πραγματικά μεγάλη απόσταση, κάτι που όταν το σκέφτεσαι μετά, μόνο δύναμη και αυτοπεποίθηση σου δίνει.

Τον εαυτό σου τον ξεπερνάς με δύο τρόπους. Ο πρώτος είναι επειδή το θέλεις, έχεις στόχο και τον κυνηγάς. Το πόσο μακριά ή ψηλά είναι ο στόχος σου έχει να κάνει καθαρά με το που εσύ τον τοποθετείς. Ο άλλος όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με καταστάσεις που δεν έχεις επιλογή να κάνεις αλλιώς. Ο δεύτερος είναι πιο σπουδαίος λόγος και δείχνει την πραγματική δύναμη του ανθρώπου. Συχνά τέτοιου είδους υπερβάσεις μένουν έξω από τα φώτα της δημοσιότητας, περιορίζονται σε στενούς κύκλους και σαφώς είναι έξω από τρεξίματα και άλλα αθλητικά που κάνουν εμάς τους αθλούμενους και αθλητές να φαντάζουμε απλά αστείοι όταν μιλάμε για..υπερβάσεις.

Δρομικά τώρα, τη λέξη υπέρβαση την έχω χρησιμοποιήσει και εγώ για τα δικά μου, αρκετές φορές. Στην ουσία δείχνει το αποτέλεσμα ωρών και κόπου για να να καταφέρω κάτι. Έχω καταφέρει πράγματα που κάποιοι δεν θα κάνουν ποτέ, είτε γιατί δεν μπορούν, είτε γιατί δεν προσπαθούν όσο χρειάζεται, είτε γιατί δεν τους ενδιαφέρει. Ιδια πράγματα που πολλοί φίλοι μου τα κάνουν και τα έχουν κάνει πολύ καλύτερα από μένα.

Συχνά η λέξη υπέρβαση μπερδεύεται με τη λέξη υπερβολή. Στην υπερβολή λείπει μια έννοια, βασική προϋπόθεση της υπέρβασης. Λείπει η έννοια "ψυχή". Υπάρχουν πολύωροι δρομικοί "άθλοι" που για να τους τερματίσεις, πρέπει στο δρόμο να βγάλεις και ψυχή. Υπάρχουν επιδόσεις σε ολιγόλεπτους αγώνες που για να τις καταφέρεις πρέπει να βγάλεις ψυχή. Έστω για λίγα μόλις λεπτά, ακόμη και για δευτερόλεπτα. Εκεί συμβαίνει η υπέρβαση. Εκεί που δίνεις με το πνεύμα σου δύναμη στο γυμνασμένο κορμί σου να συνεχίσει όταν άλλοι θα σταματούσαν.

Στη δρομική υπέρβαση, βάζω μια προϋπόθεση. Έχεις προετοιμαστεί γι αυτήν και δεν βάζεις σε κίνδυνο τον εαυτό σου. Αν μπαίνεις κάπου τραυματίας ή αλόγιστα και ότι γίνει, δεν είναι υπέρβαση, είναι υπερβολή και ο γραφών έχει προσωπική εμπειρία τόσο από "υπερβάσεις" όσο από υπερβολές με τα αντίστοιχα τιμήματα.

Η αλήθεια είναι πως είμαστε ικανοί για πολλά πράγματα που πολύ απλά οι περισσότεροι δεν τα γνωρίζουμε ακόμα.

Δεν ξέρω αν  δρομικά έχω φτάσει ακόμα στο δικό μου το "ταβάνι" ή οχι, σίγουρα έχω νιώσει έτσι αρκετές φορές και κάποιες άλλες φορές με έχω διαψεύσει. Κάθε φορά όμως που βλέπω κάποιον να ξεπερνάει τον εαυτό του τον θαυμάζω και αντλώ έμπνευση από αυτόν. Ακόμα και αν δεν τρέχουμε το ίδιο.

Ο υπερμαραθωνοδρόμος που μόνο ο ίδιος ξέρει τί έχει φέρει με το μυαλό του μπροστά, πόσες φορές "εγκατέλειψε" μέσα του και μπήκε η ψυχή του μπροστά για να τερματίσει έναν αγώνα 250 χιλιομέτρων, εξαντλημένος με λυγμούς και κλάματα εκτόνωσης όλων αυτών που συμβαίνουν μέσα του..έχει ζήσει την υπέρβαση σε έναν βαθμό που ο θεατής δεν θα αντιληφθεί ποτέ.....
 Ο υπέρβαρος αθλούμενος που κοκκινίζει και αγκομαχά τερματίζοντας τελευταίος και με διαφορά σε έναν αγώνα 5 - 10 χιλιομέτρων, αλλάζοντας έναν τρόπο ζωής αφήνοντας πίσω βλαβερές συνήθειες,  και μόνο που βρίσκεται εκεί ακομπλεξάριστος, έχει κάνει ήδη την δική του μεγάλη υπέρβαση ξεπερνώντας τον προηγούμενο εαυτό του. Πολλές φορές ούτε αυτό μπορεί να το αντιληφθεί ο θεατής.

Είναι φορές που ακόμα και ο τελευταίος αθλητής σε έναν αγώνα δρόμου μαζικού χαρακτήρα έχει ξεπεράσει τον εαυτό του πιο πολύ από τον ίδιο τον νικητή του αγώνα, ή από πρωταθλητές και άλλους αθλητές που τερματίζουν "άθλους"..

Και φυσικά έχει και τη σημασία του το τι την κάνεις μέτα αυτή τη "μεγάλη νίκη", πώς συμπεριφέρεσαι στον δρομικό ή μη περίγυρο σου μιλώντας γι αυτήν, γιατί το τρέξιμο όπως και να τρέχουμε, δεν μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Αποκαλύπτει τον χαρακτήρα μας, ποιοι ακριβώς είμαστε, τον εαυτό που θέλαμε να ξεπεράσουμε.

Ευχίδειος Άθλος 2014, γιατί δεν τερμάτισα.

Ευχίδειος Άθλος 2011

Η πρώτη φορά που έτρεξα στον "διπλό Ευχίδα" στον αγώνα δρόμου 215 χιλιομέτρων ήταν το 2009.  

Τα 107,5 χλμ ,τη μονή διαδρομή ήδη την είχα κάνει μια χρονιά νωρίτερα. Εκείνη τη φορά (2009) το είχα πει σε ελάχιστους οτι θα έπαιρνα μέρος σε εκείνον τον αγώνα. Λιγότερο από τρεις βδομάδες πιο πριν είχα τρέξει 200 χιλιόμετρα σε έναν αγώνα 24 ωρών. Εκείνη την εποχή ήμουν άπειρος σε τέτοιες αποστάσεις. Γενικά θέλει πολύ ιδρώτα, κόπο και πόνο για να λες πως είσαι έμπειρος με αυτά. Άπειρος λοιπόν τότε, σχετικά πιο έμπειρος σήμερα πίστευα και πιστεύω πως είναι πολύ μικρό αυτό το διάστημα ανάμεσα σε δύο αγώνες τέτοιων μεγεθών για να τους τρέξεις τον ένα πίσω από τον άλλο. Πόσο μάλλον όταν δεν το έχεις ξανακάνει... και πόσο προκλητικό με την αρνητική του σημασία και τις επιπτώσεις του, είναι να το προβάλεις αυτό. Οπότε ότι κάνει κανείς, καλό είναι να το κάνει για τον εαυτό του.

Τρέχω ήδη πάνω από 10 χρόνια και κοντεύω να κλείσω 10ετια σε υπερμαραθώνιους και τα τελευταία χρόνια τρέχω και σε πραγματικά πολύ μεγάλες αποστάσεις. Όλο αυτό το διάστημα είναι μόλις τρεις οι φορές που δεν έχω τερματίσει κάπου. Η πρώτη ήταν στο 24ωρο του 2008 που δεν υπολογίζεται όμως σαν εγκατάλειψη γιατί στα επίσημα αποτελέσματα αναγράφονται τα χιλιόμετρα που είχα διανύσει μέχρι να σηκωθώ να φύγω. Εκεί δεν μπορούσα ακόμα να διαχειριστώ τις ψυχολογικές μεταβολές κατά τη διάρκεια του αγωνίσματος ειδικά εκεί που η μονοτονία είναι ακόμα μια ιδιαιτερότητα. Και παρά το γεγονός πως τη προηγούμενη χρονιά είχα κάνει μια καλή εμφάνιση, δεν το "άντεξα" αυτό το ψυχολογικό όπως είπα και τα παράτησα μόλις τελείωσε το πιο δύσκολο κομμάτι για μένα, η νύχτα. Ήταν κάτι που με έκανε πιο δυνατό για άλλες φορές. Η δεύτερη φορά που δεν έχω τερματίσει αγώνα και που με έχει πονέσει πιο πολύ από όλες ήταν στο Σπάρταθλο του 2011. Εκεί έκανα την αποτίμηση αυτού που συνέβη και μάλλον πόσο χρήσιμο ήταν να το ζήσω και αυτό.  Η τρίτη φορά ήταν πριν λίγες μέρες.. στα 215 χιλιόμετρα στον διπλό Ευχίδειο Άθλο.
Ήταν επίσης η τρίτη φορά που γινόταν ο αγώνας (από τότε που εγώ ξεκίνησα να τρέχω) και τις δυο προηγούμενες φορές παρά το χιλιομετρικό φορτίο από κοντινούς σε εκείνον αγώνες,  είχα τερματίσει σε αρκετά καλές θέσεις.

Τι συνέβη εφέτος.
Φέτος παρά την όποια εμπειρία μου και τερματισμούς μου σε δυσκολότερους αγώνες, θα δοκίμαζα αναγκαστικά κάτι καινούργιο. Να τρέξω χωρίς υποστήριξη. Πήγα μόνος μου, χωρίς πλήρωμα συνοδείας (κάτι για το οποίο θα γράψω άλλη φορά), χωρίς την οικογένεια μου. Η Μαρία δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει άδεια από τη δουλειά της καθώς και η δική μου συμμετοχή στην αρχή ήταν αβέβαιη για τους ίδιους λόγους.

Την διαδρομή την ξέρω πολύ καλά, την τρέχω κάθε χρόνο από το 2008 ανελλιπώς. Τη διοργάνωση τη ξέρω, έχει ακόμα αρκετά περιθώρια βελτίωσης, ξέρω τους ανθρώπους πίσω από τον "Ευχίδα", τη κατάθεση ψυχής και έργου που καταβάλουν για τους δρομείς, τα προβλήματα που συναντούν, τα προβλήματα που έχει ο αγώνας. Με λίγα λόγια ήξερα τι θα συναντήσω.

Μέρες πριν τον αγώνα σκεφτόμουν οτι θα ήμουν μόνος στο δρόμο. Η παρουσία της οικογένειας μου είναι ένας επιπλέον λόγος να πιέζομαι για να μην εγκαταλείψω τις προσπάθειες μου για την "υπέρβαση", πέρα από τη φροντίδα τους φυσικά και σαν πλήρωμα υποστήριξης στους αγώνες δρόμου που τρέχω. Θα ήταν και η πρώτη φορά που δεν θα πηγαίναμε όλοι μαζί σαν οικογένεια στον "Ευχίδα". Συναισθηματικά μου έπεφτε βαρύ αυτό, από την άλλη σκεφτόμουν και σαν έμπειρος πλέον δρομέας, που μπορούσα αντικειμενικά να στηριχτώ στις δυνάμεις μου και στην υποστήριξη της διοργάνωσης. Αποφάσισα να το δοκιμάσω.

Ειδικά εκεί δεν είχα να αποδείξω τίποτα  και σε κανέναν, και γενικά από όταν "ωρίμασα" στο τρέξιμο δεν τρέχω για να αποδείξω κάτι σε άλλους, προσπαθώ να μην ασχολούμαι γενικά. Με ενοχλούν πολύ όμως οι δρομείς που δεν σέβονται τους κανονισμούς, δέχονται βοήθεια από σημεία που δεν προβλέπεται ή μπαίνουν ακόμα και σε αυτοκίνητα για να κερδίσουν λίγα χιλιόμετρα. Εκεί ασχολούμαι. Υπάρχουν υπόνοιες πως συνέβη αυτό...Μπορείς να το αποδείξεις; δεν μπορείς. Συνεχίζω στα του αγώνα μου.

Στο μυαλό μου είχα να ακολουθήσω τη τακτική  για ανηφόρες κατηφόρες που μου έμαθε ο φίλος μου ο Ζιλ από τη Γαλλία (πολύπειρος δρομέας, με πολλούς τερματισμούς στο Σπάρταθλον και με συμμετοχές σε αγώνες αποστάσεων πάνω από 200χλμ σχεδόν σε όλο το κόσμο). Σε αυτή τη διαδρομή έχω μάθει πολλά από εκείνον και έχουμε τρέξει μαζί πάρα πολλά χιλιόμετρα. Φοβόμουν πολύ τις καιρικές συνθήκες και τι θα έκανα αν χρειαζόμουν ζεστά ή στεγνά ρούχα. Αυτό δεν με απασχόλησε ποτέ σε άλλο αγώνα, τώρα όμως ήμουν μόνος. Έτσι σκέφτηκα και ετοίμασα μικρές σακουλίτσες με μια μακρυμάνικη και μια κοντομάνικη μπλούζα μέσα και τις έδωσα σε μερικούς φίλους που ήταν πληρώματα υποστήριξης σε άλλους συναθλητές με σκοπό αν ήταν ανάγκη να τις άφηναν για μένα στον πρώτο σταθμό που θα επιτρεπόταν η βοήθεια. Και αυτό διστακτικά, δεν ήθελα να "φορτωθώ" σε κανέναν. Στη ζώνη μου είχα τους ηλεκτρολύτες μου και ότι άλλο κουβαλάω επάνω μου τρέχοντας. Το μόνο που δεν ήξερα πώς να το τακτοποιήσω ήταν το φαγητό μου, κάτι για το οποίο στηριζόμουν στους σταθμούς της διοργάνωσης, ενώ άλλες φορές έχει η Μαρία μαζί της, αυτά ακριβώς που εγώ θέλω κάθε φορά.

Ξεκίνησα τον αγώνα σύμφωνα με αυτό που είχα στο μυαλό μου, λίγο πολύ ακολουθώντας τον τρόπο που τον είχα τερματίσει πέρσι. Ο καιρός καλός, οι σταθμοί κοντά ο ένας στον άλλο και από υγρά παρείχαν τα πάντα. Όμως πολύ συχνά ένιωθα πως χρειαζόμουν κάτι παραπάνω από 'αποψη στερεάς τροφής, κάτι που δεν το έβρισκα στους σταθμούς κάτι που χάλασε λίγο το πλάνο ανεφοδιασμού μου κάτι που με έκανε να νιώσω κούραση μέσα στον αγώνα νωρίτερα από εκεί που περίμενα. Πάντως στα τραπεζάκια υπήρχε πάντα κάτι για να τσιμπήσεις.

Σε τέτοιες αποστάσεις, μένεις συχνά μόνος σου στο δρόμο για ώρες, χωρίς να δεις άλλο δρομέα ακούγοντας μόνο τα βήματα σου, την ανάσα σου ...και τις σκέψεις σου. Η διαδρομή για μένα γνωστή, πλέον δεν χρειάζομαι τη σήμανση για να μου δείξει προς τα που να πάω. Kάθε σημείο αναμνήσεις από άλλες χρονιές. Αυτό ήταν το "βαρύδι" μου. Κάθε χρονιά όλη μου η οικογένεια ήταν εκεί. Από έμβρυο η Βασιλική εκεί, από πριν ακόμα περπατήσει, μέχρι που μου με έχει βραβεύσει και  δαφνοστεφανώσει άλλη φορά σαν τερματίσαντα σε αυτό τον άθλο. Και γνώριμη στο χώρο. Γιατί δεν ήρθε η Μαρία με ρωτούσαν, που είναι η προπονήτρια σου, που είναι η Βασιλική. Δυστυχώς τα κορίτσια δεν μπόρεσαν να έρθουν αυτή τη φορά γιατί η Μαρία δούλευε ήταν η απάντηση. Έχω μια φωτογραφία από τον Ευχίδειο από άλλη χρονιά που όταν ήταν ακόμα πιο μικρή η κόρη μου όταν την έβλεπε έλεγε: "κόιτα, μπαμπάς τρέχει και γελάει".

Η κούραση, κούραση. Έχουν υπάρξει φορές που έχω κουραστεί πολύ περισσότερο όμως έχω συνεχίσει. Η ψυχολογία μου όμως όσο περνούσαν οι ώρες έπεφτε παρά το γεγονός οτι ήμουν σε καλή θέση στον αγώνα. Περνούσα από σημεία που άλλες φορές με περίμενε οι οικογένεια μου, στα αυτιά μου ερχόταν η φωνή της κόρης μου να φωνάζει με όλη της τη δύναμη "μπράβο μπαμπά.." αλλού πάλι να φωνάζει " μη σταματάς".. και μου έλειπε. Μου έλειπαν μαζί με τη Μαρία. Έφτασα στα μισά, 107,5χιλιόμετρα. Ήμουν στη δεύτερη θέση, αποφάσισα να κλείσω με το ζόρι εκεί λίγο τα μάτια μου για να μη νυστάξω αργότερα στο βουνό, το έκανα αλλά δεν μπόρεσα να με πάρει ο ύπνος γι αυτά τα 20 λεπτά που ήθελα. Εκεί με περίμεναν φίλοι, ανάμεσα τους ο Γιώργος που για μένα είναι πολύ σημαντικός. Έφαγα καλά, φόρεσα ζεστά ρούχα, με εμψύχωσαν οι φίλοι μου φόρεσα τον φακό μου και πήρα τρέχοντας το δρόμο της επιστροφής. Επιστρέφοντας συναντούσα άλλους συναθλητές που πήγαιναν να κλείσουν το πρώτο μισό ενώ ήδη είχε βραδιάσει.

 Μια μεγάλη νίκη είναι να νικήσεις  το σώμα σου με το μυαλό σου όταν αυτό σου λέει να σταματήσεις επειδή έχεις κουραστεί. Ήμουν κουρασμένος, όχι στα όρια μου, όμως κουρασμένος όπως όλοι. Το "φορτίο" που κουβαλούσα με έκανε να νιώθω πιο κουρασμένος. Σκέψεις όπως το τι θα κάνω αν χρειαστώ κάτι τη νύχτα στην ερημιά στο βουνό με έκαναν ήδη να αισθάνομαι διαλυμένος και να κρυώνω. Λίγα χιλιόμετρα πριν φτάσω στα 130 χιλιόμετρα, άρχισα να περπατάω. Σκέψεις Να σταματήσω, να μη σταματήσω.. έτσι και αλλιώς εκεί ήμουν για μένα, δεν το έκανα για να αποδείξω κάτι σε κανέναν. Πριν ένα μήνα είχα κάνει άλλη μια προσωπική υπέρβαση με 205 χιλιόμετρα στα πόδια μου. Σκεφτόμουν πως είχα πάνω από 20 ώρες περιθώριο για 80 περίπου χιλιόμετρα, κάτι που μου έδινε παραπάνω από άνεση να συνεχίσω. Όμως με αυτά που είχα στο κεφάλι μου και τη κούραση φυσικά που κουβαλούσα ο ενδεχόμενος τερματισμός μου ίσως μου στοίχιζε πολύ περισσότερα από ότι τις άλλες χρονιές.. και οι δικοί μου δεν ήταν εκεί. Στο δρόμο ζήτησα από ένα αυτοκίνητο της διοργάνωσης να με πάρει μαζί για να σταματήσω. Δεν με πήραν, μου είπαν να το σκεφτώ και πως θα με περίμεναν στον επόμενο σταθμό και ότι αποφασίσω. Συνέχισα περπατώντας. Ο αγώνας μέσα μου είχε ήδη τελειώσει πριν φτάσω στα μισά του.. Στο σταθμό ζήτησα μια κουβέρτα και να κλείσω λίγο τα μάτια μου. Εκεί θεώρησαν πως μετά θα σηκωθώ να συνεχίσω..

Στον αγώνα -παρέλειψα να αναφέρω- πως ήταν εθελόντρια σε πολλούς σταθμούς η φίλη μου η  Αγγελική, μαζί με πολλούς άλλους εθελοντές που για πολλές ώρες και από πολλά πόστα φρόντιζαν για την ασφάλεια μας, την ασφάλεια του αγώνα, μας σέρβιραν ότι είχαν οι σταθμοί ανεφοδιασμού. ΄Ηταν συμπτωματικά και σε εκείνο το πόστο. Έκατσε μαζί μου προσπαθώντας να με πείσει να συνεχίσω. Μιλήσαμε πολύ ώρα, όλα αυτά που σκεφτόμουν... ζήτησα κάποια στιγμή να με πάνε στο ξενοδοχείο.. τη χαιρέτησα θα τα ξαναλέγαμε από κοντά μετά από αρκετές ώρες πάλι, όταν θα είχε τελειώσει ο αγώνας.

Την άλλη μέρα ενώ έβλεπα τους τερματισμούς κάποιοι ήδη το γνώριζαν, σε άλλους το έλεγα εγώ όταν με ρωτούσαν τι έγινε. "'Έλεγα μη γελάσεις, μου έλειπαν οι δικοί μου."

Στο τηλέφωνο μίλησα μαζί τους, περίμεναν να γυρίσω στην Αθήνα, τόσο όσο το περίμενα κι εγώ.

Ενώ όταν ρωτήθηκε η Αγγελική από τη κόρη της όταν γύρισε κι εκείνη στο σπίτι της αν τον πείραξε τον Γιώργο που δεν τερμάτισε...εκείνη της είπε:
"Τον πείραξε. Λιγότερο από όσο εκείνος το περίμενε, περισσότερο από όσο έδειχνε.."

Με αφορμή το σημερινό μου τρέξιμο στο στίβο.

Στο στάδιο που κάνω μέρος της προετοιμασίας μου για αγώνες τα τελευταία πέντε χρόνια, υπάρχει ένας αθλητικός σύλλογος που έχει βγάλει βαδιστές, αντοχιτζήδες, σπρίντερς (ίσως και σε άλλα αγωνίσματα), πρωταθλητές και πανελληνιονίκες, ακόμα και μέλη εθνικής ομάδας. Νέοι ηλικιακά αθλητές με μέλλον μπροστά τους.

Παρατηρώ αυτά τα παιδιά όλον αυτό τον καιρό που τα γκρουπ τους ξεκινάνε από ηλικίες λίγο μεγαλύτερες από της κόρης μου, μέχρι λίγο-πολύ, μικρότερες από την δική μου. Με έχει εντυπωσιάσει ένα πράγμα από τη πρώτη φορά που το εντόπισα, μέχρι και σήμερα χωρίς να έχει αλλάξει ποτέ η γνώμη  γι΄αυτό. Η συμπεριφορά τους..

Αυτά τα παιδιά (μιλάω πλέον για τους μεγάλους αθλητές ) δεν τα έχω ακούσει ποτέ να βρίζουν ούτε καν αστειεύομενοι μεταξύ τους, να επαίρονται οι διακριθέντες στους υπόλοιπους της ομάδας τους, ή στους υπόλοιπους που χρησιμοποιούμε τον στίβο ή να έχουν ύφος καρδιναλίων  και συμπεριφορές τύπου "θαυμάστε με". Αντίθετα είναι πολύ ευγενικά παιδιά, αν και επιπέδου πρωταθλητισμού μιλάνε πάντα στον πληθυντικό στους μεγαλύτερους τους, τους απλούς αθλούμενους του σταδίου. Τη πρώτη φορά που με χαιρέτησε ένας καταπληκτικός από αυτούς αθλητής στον πληθυντικό, "σοκαρίστηκα" και του ζήτησα να μη το κάνει γιατί αν και (καμιά δεκαπενταετία)  μεγαλύτερος,  πρώτον νιώθω άβολα και δεύτερον αν κάποιος πρέπει να μιλάει με σεβασμό προς τον άλλο είμαι εγώ γιατί εγώ είμαι αυτός που θαυμάζει τις επιδόσεις του, αυτού και μερικών άλλων..γιατί εγώ κάνω χόμπι και αυτοί πρωταθλητισμό (με όση πίεση θυσίες και αφοσιώση σημαίνει αυτό). Έχει περάσει πολύς καιρός από τότε  και το έχουμε "λύσει" , μερικές φορές τρέχουμε και μαζί αλλά καμιά φορά ξεφεύγει ακόμα κάποιο "κύριε Γιώργο".

Αυτήν τη συμπεριφορά το ήθος την ευγένεια και τη παιδεία ασφαλώς και τα κουβαλάνε από τα σπίτια τους στο στίβο, όμως είμαι βέβαιος πως τους τα έχουν καλλιεργήσει μέσα τους και οι προπονητές τους. Εκεί μέσα το έχω δει να συμβαίνει αυτό, κάτι που για μένα τους ανεβάζει ακόμα πιο ψηλά σαν προπονητές και σαν παιδαγωγούς από το να έβγαζαν έτσι σκέτο και απλά, αθλητές.

Έχω κάνει πρωταθλητισμό ο ίδιος, γνωρίζω τι σημαίνει και αντιλαμβάνομαι τι περνάει ο αθλητής που ασχολείται με αυτόν και πώς μερικές φορές ο πρωταθλητισμός επηρεάζει την συμπεριφορά του.
 Έχω βρεθεί σε πολλά στάδια, δεν λέω πως δεν έχω ξαναδεί την εικόνα που βλέπω εκεί που τρέχω τώρα . Όμως δυστυχώς έχουν υπάρξει και φορές αλλού, που δεν την έχω δει...

Την εποχή του δικού μου πρωταθλητισμού ήμουν τυχερός γιατί είχα προπονητή κάποιον που του οφείλω σπουδαία πράγματα και σήμερα, ακόμα και έξω από τα αθλητικά μου. Τέτοιους προπονητές χρειάζονται τα νέα παιδιά, να τους εμφυσήσουν αξίες μαζί με την αθλητική παιδεία πέρα από τις επιδόσεις τους και βρίσκω αισιόδοξο που πότε πότε συναντώ τέτοιους καθώς και τους αθλητές τους που οι επιδόσεις τους συνοδεύονται από αξιοζήλευτο ήθος και ευγένεια φτιάχνοντας την ολοκληρωμένη εικόνα του αθλητή..

Στον αντίποδα, στο ίδιο στάδιο (και αλλού), ανεξάρτητοι αθλούμενοι της ηλικίας μου ή και μεγαλύτεροι, συχνά συμμετέχοντες σε αγώνες δρόμου μαζικού χαρακτήρα, δηλαδή όχι άσχετοι με τα των στίβων, οικοιοποιούνται τα κουλουάρ σαν ολυμπιονίκες (της κακιάς ώρας) κόβοντας τη φόρα και τη προπόνηση κυρίως από τα μικρά παιδιά όπως είπα λίγο μεγαλύτερα από τη κόρη μου και συχνά θυμώνουν αν πέσουν επάνω τους, αντί να κάνουν οι ίδιοι στην άκρη... Κάτι που όχι μόνο ντρέπομαι να το κάνω, αντίθετα μαζεύομαι στην άκρη για να περάσουν αλλά ντρέπομαι και οταν το κάνει κάποιος που τρέχουμε παρέα εκείνη τη στιγμή... Η δική μου η γενιά έχουμε ακόμη στη πλειοψηφία μας την έλλειψη της ευρύτερης αθλητικής παιδείας, λίγο μας παρέσυρε και η μόδα του τρεξίματος των τελευταίων ετών...και αντί να προάγουμε το παραπέρα το μετά από εμάς, το καλύτερο στο χώρο για το αύριο, παραμένουμε εγωκεντρικοί και ματαιόδοξοι, θαυμάζοντας μαραμένες πλέον δάφνες ή δάφνες που θα θέλαμε να είχαμε, δίνοντας το άσχημο παράδειγμα στα ίδια μας τα παιδιά..

Με αφορμή τη σημερινή μου προπόνηση...

Εθελοντές...και άλλα.

Μαραθώνιος Αθήνας 2005

Αύριο θα βρίσκομαι σε ένα μεγάλο αγώνα δρόμου, όχι όμως για να τον τρέξω. Θα είμαι εκεί σαν εθελοντής,  για να δώσω  ένα ποτήρι νερό και να πω μια καλή κουβέντα σε φίλους μου και συναθλητές που άλλες φορές μπορεί να τρέχουμε μαζί σε μεγάλους δρόμους αλλά και σε άλλα, άγνωστα προς εμένα πρόσωπα που θα δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους στα 50 ή τα 100 χιλιόμετρα της συγκεκριμένης διοργάνωσης. Στη διοργάνωση των 100 χιλιομέτρων της Ψάθας, κάθε χρόνο δίνω το "παρών" όχι τρέχοντας αλλά απ έξω, απο νωρίς το πρωί στον ίδιο σταθμό, βοηθώντας όσο μπορώ τους ανθρώπους που περιέγραψα παραπάνω και γυρίζω σπίτι μου αργά το βράδυ "γεμάτος" από όσα έζησα ολόκληρη τη μέρα.

Οι εθελοντές στους αγώνες δρόμου έχουν τόσο μεγάλη σπουδαιότητα και έχει σημασία ο ρόλος τους που στην ουσία από αυτούς εξαρτάται η επιτυχία ή η έκβαση ενός αγώνα. Στο κείμενο θα μιλήσω όμως σαν δρομέας, από τη μεριά εκείνου που δέχεται τη προσφορά αυτουνού που συχνά κάθεται ώρες στο πόστο του για να με σερβίρει, να μου δώσει αυτό το "σπρώξιμο" με μια κουβέντα του να πάω λίγο πιο μακριά ή λίγο πιο γρήγορα, ή  για να πάρω από το τραπέζι του κάτι από αυτά που εκείνος έχει ετοιμάσει και που έχει ανάγκη το σώμα μου για να συνεχίσω τη προσπάθεια μου.

Δεν έχει υπάρξει αγώνας δρόμου που να μην έχω πει "ευχαριστώ" στους ανθρώπους στα τραπεζάκια που έχω σταματήσει είτε για να πάρω κάτι να πιω είτε για να πάρω μια ανάσα. Σε μερικούς αγώνες είναι οι ίδιοι και  ίδιοι άνθρωποι στους ίδιους σταθμούς κάθε φορά, που με μερικούς έχουμε αναπτύξει ένα είδος επικοινωνίας και έξω από το τρέξιμο και χαίρομαι πολύ που τους συναντάω την ώρα που τρέχω. Όμως και ο άγνωστος που απλώνει το χέρι του για να μου δώσει ένα μπουκάλι ή ένα ποτήρι είναι για μένα το ίδιο σημαντικός ίσως και παραπάνω.

Ο πραγματικός  εθελοντής δεν το κάνει για να "δειχθεί". Παραμένει αφανής. Κουράζεται, δίνει από τη ψυχή του όχι όμως για να του πουν μπράβο.  Και γιατί λέω πραγματικός; Το λέω  επειδή δεν είναι όλοι οι άνθρωποι αγνοί ή άδολοι. Ακόμα και στο  περσινό Σπάρταθλον, τον ιερότερο για μένα αγώνα, ο προπορευόμενος πολύ καλός ξένος αθλητής είχε την ατυχία να δεχθεί δάγκωμα από σκύλο ενώ έτρεχε και αναγκάστηκε  να εγκαταλείψει. Ε, βρέθηκε "εθελοντής" να λυπάται για την δική του ατυχία που δεν πέτυχε με τη φωτογραφική του μηχανή εκείνη  την άτυχη στιγμή του δρομέα για να τραβούσε τη φωτογραφία που θα γινόταν διάσημη και θα έκανε κι εκείνον "διάσημο" στον παγκόσμιο,  δρομικό τουλάχιστον κόσμο. Μπορεί κι εγώ να έχω όμορφες δικές μου φωτογραφίες από τον ίδιο άνθρωπο  στο αρχείο μου αλλά αν με περιμένει με το φακό οποιοσδήποτε μόνο για να με πετύχει πότε θα κάνω εμετούς ή θα έχω γκριμάτσες πόνου, ή δάκρυα στα μάτια εξωτερικεύοντας δικά μου έντονα  συναισθήματα για να τα "πουλήσει" έξω , στην ουσία  μόνο ηθικό και  εθελοντισμό δεν το λέω. Αντίθετα με χρησιμοποιεί και προσβάλει την ιδέα του εθελοντισμού, μετατρέποντας τον σε ιδιοτελή συναλλαγή.  Εκτός βέβαια και δηλώνει άλλη ιδιότητα..όχι όμως εθελοντή. Φωτογραφίες βγάζουν πολλοί εθελοντές, και τις μοιράζουν σε φίλους τους που ήταν στους αγώνες. Δεν το κάνουν για να φανούν οι ίδιοι και τα σχόλια τους σχετικά με τους αγώνες δεν εξαντλούνται σε άσχετα θέματα όπως το τι έτρωγαν  όσο περίμεναν, με πόσο έτρεχε το αμάξι τους δίπλα σε δρομείς ή πόσα τσιγάρα έκαναν, γιατί δυστυχώς ακούγονται και τέτοια. Τέλος και με αυτό.

Πολύ συχνά ο άνθρωπος στο τραπεζάκι πάνω στον ενθουσιασμό του και τη λαχτάρα του να βοηθήσει και πάνω στον υπερβάλλοντα ζήλο του, μπορεί να καταστρέψει τον αγώνα του άλλου. Μου ΄χε συμβεί σε έναν μικρό αγώνα, κάποιος προκειμένου να αναπτερώσει το ηθικό των αθλητών και να πάνε οι δρομείς πιο γρήγορα να πει  οτι είχαν μείνει μόνο δυο χιλιόμετρα για τον τερματισμό, ενώ στην πραγματικότητα  ήταν άλλα πέντε και ήδη είχε προηγηθεί μια ώρα τρέχοντας στα κόκκινα. Με αποτέλεσμα να υπολογίσουν  και να μοιράσουν λαθεμένα τις δυνάμεις τους και πολλοί ακούγοντας τον, να "αδειάσουν" πριν το τέλος.

Συχνά οι εθελοντές γίνονται αδίκως οι πρώτοι που θα ξεσπάσουν πάνω τους οι δρομείς για πράγματα που είτε οι ίδιοι δεν είναι υπεύθυνοι είτε για άλλους λόγους που σίγουρα οι ίδιοι οι εθελοντές  είναι οι τελευταίοι που φταίνε. Έχω μείνει έκπληκτος με τη ψυχραιμία εθελοντή που του την έπεσε ένας θερμόαιμος δρομέας για άσχετο λόγο, μέχρι που εκτονώθηκε ο θυμός και τελικά το άδικο το είχε ο αθλητής. Το πολύ πολύ αν πιανόντουσαν στα χέρια ή συνέχιζαν τον διαπληκτισμό, να χαλούσαν και τον αγώνα των αθλητών που ακολουθούσαν.

Ο εθελοντής στον αγώνα είναι ιερό πρόσωπο. Ανάμεσα σε άλλα, αγγίζει το σώμα μου που πονάει προσπαθώντας να μου διώξει τον πόνο και πίνω κυριολεκτικά νερό μέσα από το χέρι του. Αυτό είναι πολύ "μεγάλο" πράγμα αν το σκεφτεί κανείς προσεκτικά. Ο σεβασμός πρέπει να είναι αγνός αμοιβαίος και αυτονόητος. Τρέχω εγώ τον αγώνα μου μέσα στη βροχή ή κάτω από τον ήλιο και κάπου βρίσκονται για ώρες εκτεθειμένοι κάτω από  τις  ίδιες συνθήκες  κάποιοι που περιμένουν εμένα και τους άλλους δρομείς για να  μας σερβίρουν νερό ηλεκτρολύτες ή να μας δώσουν οποιαδήποτε βοήθεια που προβλέπεται μέσα σε αγώνες. Είναι δυνατό να μην τρέφω σεβασμό σε αυτόν τον άνθρωπο, να μη του πω ευχαριστώ ακόμα και αν από τη κούραση δεν βγαίνει ήχος από το στόμα μου; Τι να το κάνω όμως αν την ίδια στιγμή που με σερβίρει με στοχεύει με το φακό του για να με "πουλήσει" αργότερα, ή για να δείξει σε τρίτους πόσο σπουδαίος είναι προσπαθώντας να κλέψει από τα φώτα που είναι στραμμένα αλλού. Αυτός που το κάνει γιατί το νιώθει, δεν έχει την ανάγκη να το δείξει..και με την ιδιότητα του δρομέα,  μέσα από αγώνες γνωρίζω αρκετούς από αυτούς τους  ρομαντικούς και ανιδιοτελείς εθελοντές.

Στο ξεκίνημα μου σαν δρομέας μου είχε συμβεί να συναντήσω σε σταθμούς κάποιους αθλητές αναγνωρίσημους , σχεδόν "ιερά τέρατα" στο χώρο και ξαφνιαζόμουν με την ευγένεια και τη ταπεινότητα τους έχοντας ένα καλό λόγο για όλους βοηθούσαν δρομείς σαν εμένα,που ούτε με/μας  ήξεραν και που οι επιδόσεις μας ήταν από άγνωστες , μέχρι και ώρες πίσω τους σε μεγάλες διοργανώσεις. Συναντιόμαστε ακόμα σε αγώνες αλλά πλέον γνωριζόμαστε και είμαστε φίλοι, αλλά τότε αυτοί ήταν από τους πρώτους που μου έμαθαν μέσα από το παράδειγμα τους πως αθλητισμός δεν είναι μόνο επιδόσεις. Είναι και άλλα πράγματα, είναι και παιδεία και προσφορά  και άλλα... Και δεν είναι ανάγκη να σε γνωρίζουν για να προσφέρεις, ή να γνωρίζουν άλλοι οτι προσφέρεις προβάλοντας τον εθελοντισμό με λάθος τρόπο.

Αυτός που το κάνει με τη καρδιά του δίνει στον δρομέα πολλά περισσότερα από όσα νομίζει ο ίδιος οτι δίνει και η εικόνα του αθλητή που απομακρύνεται αναζωογονημένος συνεχίζοντας τον αγώνα του είναι η δική του ικανοποίηση.. και ας μην ακούσει καν μερικές φορές και εκείνο το "ευχαριστώ.."

Μέσα στα δρομικά μου πρότυπα, έχω και πρότυπα εθελοντών που αν και δηλώνω περισσότερο δρομέας είναι αρκετές οι φορές που έχω βρεθεί - πιστεύω αθόρυβα- κάπου στο δικό τους πόστο, κοιτώντας, βοηθώντας  και σερβίροντας με θαυμασμό τους δρομείς  που περνάνε από μπροστά μου, πόσο σπουδάιοι φαίνονται, σαν να μην έχω τρέξει ο ίδιος ποτέ στη ζωή μου, αποκομίζοντας για τον εαυτό μου όλα αυτά τα πολύ μεγάλα πράγματα που είναι από αυτά που δεν "εξαγοράζονται" και  που κερδίζουν μέσα τους οι εθελοντές των αγώνων δρόμου μέσα από τη προσφορά τους.

Αξίζει να δοκιμάσετε τον δικό τους ρόλο έστω μια φορά. Μπορέι να μη πέφτουν οι φακοί επάνω σας όμως το συναίσθημα στο τέλος της ημέρας,  είναι σαν να κερδίσατε οι ίδιοι το πρώτο έπαθλο, και το περιγράφω έτσι γιατί κάθε φορά και για μένα έτσι είναι..